units - przedrostki dziesiętne i binarne
W systemie jednostek SI do określania potęg dziesięciu
używane są przedrostki. Kilometr to 1000 metrów, a
megawat to 1000000 watów. Poniżej wypisane są standardowe
przedrostki.
przedrostek |
Nazwa |
Wartość |
q |
quecto |
10^-30 = 0.000000000000000000000000000001 |
r |
ronto |
10^-27 = 0.000000000000000000000000001 |
y |
jokto |
10^-24 = 0.000000000000000000000001 |
z |
zepto |
10^-21 = 0.000000000000000000001 |
a |
atto |
10^-18 = 0.000000000000000001 |
f |
femto |
10^-15 = 0.000000000000001 |
p |
piko |
10^-12 = 0.000000000001 |
n |
nano |
10^-9 = 0.000000001 |
µ |
mikro |
10^-6 = 0.000001 |
m |
mili |
10^-3 = 0.001 |
c |
centy |
10^-2 = 0.01 |
d |
decy |
10^-1 = 0.1 |
da |
deka |
10^ 1 = 10 |
h |
hekto |
10^ 2 = 100 |
k |
kilo |
10^ 3 = 1000 |
M |
mega |
10^ 6 = 1000000 |
G |
giga |
10^ 9 = 1000000000 |
T |
tera |
10^12 = 1000000000000 |
P |
peta |
10^15 = 1000000000000000 |
E |
eksa |
10^18 = 1000000000000000000 |
Z |
zetta |
10^21 = 1000000000000000000000 |
Y |
jotta |
10^24 = 1000000000000000000000000 |
R |
ronna |
10^27 = 1000000000000000000000000000 |
Q |
quetta |
10^30 = 1000000000000000000000000000000 |
Symbolem mikro jest grecka litera mi, często pisana jako u w
kontekście ASCII, gdy właściwa litera grecka jest
niedostępna.
Przedrostki binarne są podobne do dziesiętnych, ale mają
dodane 'i' (oraz "Ki" zaczyna się wielką literą
'K'). Ich nazwy zostały utworzone przez wzięcie pierwszej sylaby
z nazwy przedrostka dziesiętnego o zbliżonej wielkości,
po której dodano "bi", jak "binarny".
przedrostek |
Nazwa |
Wartość |
Ki |
kibi |
2^10 = 1024 |
Mi |
mebi |
2^20 = 1048576 |
Gi |
gibi |
2^30 = 1073741824 |
Ti |
tebi |
2^40 = 1099511627776 |
Pi |
pebi |
2^50 = 1125899906842624 |
Ei |
eksbi |
2^60 = 1152921504606846976 |
Zi |
zebi |
2^70 = 1180591620717411303424 |
Yi |
yobi |
2^80 = 1208925819614629174706176 |
Przed wprowadzeniem przedrostków binarnych, dość
powszechnie używano k=1000 i K=1024 podobnie do b=bit, B=bajt.
Niestety, M już jest wielką literą i nie można jej
uczynić wielką, aby oznaczyć binarność.
Na początku nie miało to większego znaczenia, gdyż
moduły pamięci i dyski były produkowane w rozmiarach
będących potęgami dwójki. Zatem każdy
wiedział, że w danym kontekście "kilobajt" i
"megabajt" oznaczają, odpowiednio, 1024 i 1048576
bajtów. To, co pierwotnie było rozmytym stosowaniem
przedrostków "kilo" i "mega" zaczęło
być traktowane jako "rzeczywiste i prawdziwe znaczenie" w
odniesieniu do komputerów. Wówczas zmieniła się
technologia i rozmiary dysków stały się dowolne. Po
okresie niepewności wszyscy producenci dysków zaczęli
stosować standard, czyli k=1000, M=1000 k, G=1000 M.
Sytuacja stała się brzydka: w przypadku modemów 14k4,
k=1000; w przypadku dyskietek 1.44 MB, M=1024000 itd. W 1998
Międzynarodowa Komisja Elektrotechniczna przyjęła
standard definiujący powyższe przedrostki binarne,
umożliwiając stosowanie precyzyjnych i jednoznacznych jednostek.
Zatem obecnie, MB = 1000000 B a MiB = 1048576 B.
W świecie wolnego oprogramowania, programy powoli stają się
zgodne z tym standardem. Podczas startu jądro Linuksa mówi
hda: 120064896 sectors (61473 MB) w/2048KiB Cache
MB to megabajty a KiB to kibibajty.
The
International System of Units
Autorami polskiego tłumaczenia niniejszej strony podręcznika
są: Andrzej Krzysztofowicz <
[email protected]> i
Michał Kułach <
[email protected]>
Niniejsze tłumaczenie jest wolną dokumentacją.
Bliższe informacje o warunkach licencji można uzyskać
zapoznając się z
GNU
General Public License w wersji 3 lub nowszej. Nie przyjmuje się
ŻADNEJ ODPOWIEDZIALNOŚCI.
Błędy w tłumaczeniu strony podręcznika prosimy
zgłaszać na adres listy dyskusyjnej
[email protected]