vim - Vi IMproved, bir programcının metin düzenleyicisi
vim [seçenekler] [dosya ..]
vim [seçenekler] -
vim [seçenekler] -t etiket
vim [seçenekler] -q [hatadosyası]
ex
view
gvim gview evim eview
rvim rview rgvim rgview
Vim, Vi ile yukarıya doğru uyumlu olan bir metin
düzenleyicisidir. Her tür düz metni düzenlemede
kullanılabilir. Özellikle programları düzenlemede
yararlıdır.
Vi üzerine yapılmış birçok geliştirme
ve iyileştirmeyi içerir: Çok düzeyli geri alma,
çoklu pencereler ve arabellekler, sözdizim vurgulama, komut
satırı düzenleme, dosya adı tamamlama,
çevrimiçi yardım, görsel seçim vb.
Vim ve Vi arasındaki değişikliklerin bir
özeti için ":help vi_diff.txt" dosyasına bir
göz atın.
Vim'i çalıştırırken gerekli olan
yardımın çoğu çevrimiçi
yardım sisteminden elde edilebilir. Bunun için ":help"
komutunu kullanabilirsiniz. Aşağıda
ÇEVRİMİÇİ YARDIM
bölümüne bakın.
Genelde
Vim tek bir dosyayı düzenlemek için
şu komutla çalıştırılır:
vim dosya
Biraz daha açacak olursak:
vim [seçenekler] [dosyalistesi]
Eğer dosya listesi sağlanmamışsa, düzenleyici
boş bir arabellek açar. Bunun dışında
aşağıdaki dört seçenekten bir tanesi de bir
veya birden çok dosyayı düzenlemek için
kullanılabilir.
- dosya ..
- Dosya adlarının bir listesi. Bunlardan ilki
ekrana getirilip arabelleğe yüklenir. İmleç
arabelleğin ilk satırında
konumlandırılır. Diğer dosyalara
":next" komutu ile geçebilirsiniz. Adı tire ile
başlayan bir dosyayı düzenlemek için dosya
listesinin başına "--" koyun.
- -
- Düzenlenecek dosya stdin'den okunur. Komutlar bir
tty olması gereken stderr'den okunur.
- -t {etiket}
- Düzenlenecek dosya ve bu dosyanın
başlangıç imleç konumu bir "etiket"e
dayanır, bir tür
bıraktığınız konumu belirten bir
ayraç gibi. Etiket dosyasında {etiket} aranır,
ilişkin dosya şu anki dosya olur ve ilişkin komut
çalıştırılır. Bu genelde C
programları için kullanılır, {etiket} bu
durumda bir işlev olabilir. Bunun sonucunda bu işlevi
içeren dosya o anki dosya olur ve imleç bu işlevin
başlangıcına konumlandırılır. Ek
bilgi için: ":help tag-commands".
- -q [hatadosyası]
- Hızlı düzelt kipinde başlat
[hatadosyası] okunur ve ilk hata görüntülenir.
Eğer [hatadosyası] sağlanmazsa, dosya adı
'errorfile' seçeneğinden alınır
(öntanımlı olarak Amiga için
"AztecC.Err", diğer sistemlerde "errors.err").
Sonraki hatalara ":cn" komutu ile geçilebilir. Ek bilgi
için: ":help quickfix".
Vim girilen komutun adına göre değişik
biçimde davranır
(çalıştırılabilir hâlâ
aynı dosya olarak kalabilir).
- vim
- "Normal" kip, standart
çalışma biçimi.
- ex
- Ex kipinde başlat. "-e"
değişkeni ile de başlatılabilir. Normal kipe
":vi" komutu ile geçilebilir.
- view
- Saltokunur kipte başlat. Bu kipte dosya
yazımına izin verilmez. "-R"
değişkeni ile de başlatılabilir.
- gvim gview
- Grafik arabirim sürümü. Yeni bir
pencere açar. "-g" değişkeni ile de
başlatılabilir.
- evim eview
- Kolay kipte başlatılan grafik arabirim
sürümü. Yeni bir pencere açar. "-y"
değişkeni ile de başlatılabilir.
- rvim rview rgvim rgview
- Yukarıdaki ile aynı, ancak
sınırlamalar içerir. Kabuk komutları
çalıştırılamaz veya Vim
askıya alınamaz. "-Z" değişkeni ile
de başlatılabilir.
Seçenekler bir sıra gözetmeksizin dosya adlarından
önce veya sonra kullanılabilir. Herhangi bir
değişken içermeyen seçenekler bir tirenin
ardında sıralanabilir.
- +[num]
- İlk dosya için imleç "num"
satırında konumlandırılacaktır.
Eğer "num" eksikse imleç en son satırda
başlar.
- +/{dizge}
- İlk dosya için imleç {dizgi}'nin ilk
eşleşmesinin olduğu satırda
konumlandırılacaktır. Kullanılabilir arama
dizgileri için ":help search-pattern" yazın.
- +{komut}
- -c {komut}
- İlk dosya okunduktan sonra {komut}
çalıştırılır. {komut} bir Ex
komutu olarak işletilir. Eğer {komut} boşluk
içeriyorsa çift tırnak içerisine
alınmalıdır (bu kullanılan kabuğa
bağlıdır). Örnek: vim "+set si"
main.c
Not: 10 taneye kadar "+" veya "-c" komutu
kullanabilirsiniz.
- -S {dosya}
- İlk dosya okunduktan sonra {dosya} kaynak
alınır. -c "source {dosya}" bu komutun
eşdeğeridir. {dosya}, '-' ile başlayamaz. Eğer
{dosya} sağlanmazsa "Session.vim"
kullanılır (yalnızca -S son değişken
olarak kullanıldığında işe yarar).
- --cmd {komut}
- "-c" komutu gibi, ancak komut herhangi bir vimrc
dosyasını işletmeden önce
çalıştırılır. "-c"
komutundan bağımsız olarak bu komutlardan 10 taneye
kadar çalıştırabilirsiniz.
- -A
- Eğer Vim sağdan sola yazılan
dosyaları ve Arapça klavye dizilimini kullanabilmesi
için ARAPÇA desteği ile derlenmişe bu
seçenek Vim'i Arapça kipinde başlatır
('arabic' seçeneği açılır). Aksi
durumda Vim hata verip çıkar.
- -b
- İkili kip. Bir
çalıştırılabiliri veya ikili
dosyayı düzenlemeye olanacak sağlayacak birkaç
seçenek ayarlanır.
- -C
- Uyumlu kip. 'compatible' seçeneğini ayarlar.
Bu kipte Vim bir .vimrc dosyası var olsa bile genelde Vi
gibi davranır.
- -d
- Karşılaştırma kipinde
başlat. Bir, iki, üç veya dört adet dosya
adı değişkeni olmalıdır. Vim
bütün dosyaları yan yana açar ve
aralarındaki değişiklikleri gösterir.
vimdiff(1) gibi çalışır.
- -d {aygıt}
- {aygıt}'ı bir uçbirim olarak kullanmak
için açar. Yalnızca Amiga'da
çalışır. Örnek: "-d
con:20/30/600/150".
- -D
- Hata ayıklama kipi. Bir betiğin ilk komutunu
çalıştırırken hata ayıklama
kipine geçer.
- -e
-
Vim'i Ex kipinde başlatır,
"ex" çalıştırılabiliri ile
aynı işlevi görür.
- -E
-
Vim'i geliştirilmiş Ex kipinde
başlatır, "exim"
çalıştırılabiliri ile aynı
işlevi görür.
- -f
- Önplan. Grafik arabirim sürümü
için Vim başladığı kabuktan
ayrılmayacak ve kendisini çatallamayacaktır.
Amiga'da, Vim yeni bir pencere açmak için yeniden
başlatılmaz. Bu seçenek Vim düzenleme
oturumunun bitmesini bekleyecek bir program tarafından
başlatıldığında
kullanılmalıdır (örn. mail). Amiga'da
":sh" ve ":!" komutları
çalışmayacaktır.
- --nofork
- Önplan. Grafik arabirim sürümü
için Vim başladığı kabuktan
ayrılmayacak ve kendisini çatallamayacaktır.
- -F
- Eğer Vim sağdan sola yazılan
dosyaları ve Farsça klavye dizilimini kullanabilmesi
için FKMAP desteği ile derlenmişse, bu seçenek
Vim'i Farsça kipinde başlatır ('fkmap' ve
'rightleft' seçenekleri açılır). Aksi durumda
Vim hata verip çıkar.
- -g
- Eğer Vim grafik arabirim desteği ile
derlenmişse bu seçenek grafik arabirimi
çalıştırır. Eğer grafik arabirim
desteği eklenmemişse Vim hata verir ve
çıkar.
- -h
- Komut satırı değişkenleri ve
seçenekleri üzerine biraz yardım sağlar. Bu
komuttan sonra Vim çıkar.
- -H
- Eğer Vim sağdan sola yazılan
dosyaları ve İbranca klavye dizilimini kullanabilmesi
için RIGHTLEFT desteği ile derlenmişse, bu
seçenek Vim'i İbranca kipinde başlatır
('hkmap' ve 'rightleft' seçenekleri açılır).
Aksi durumda Vim hata verir ve çıkar.
- -i {viminfo}
- Öntanımlı "~/.viminfo"
dosyası yerine kullanılacak olan viminfo
dosyasını belirtmek için kullanılır. Bu
komut aynı zamanda viminfo kullanımını atlamak
için de kullanılabilir. Bunun için dosya adı
yerine "NONE" vermeniz yeterlidir.
- -L
- -r ile aynı.
- -l
- Lisp kipi. Bu değişken 'lisp' ve 'showmatch'
seçeneklerini açar.
- -m
- Dosya yazma seçeneği kapalıdır.
´write' seçeneğini sıfırlar.
Arabelleği hâlâ değiştirebilirsiniz,
ancak dosyayı yazmak olanaklı değildir.
- -M
- Değişikliklere izin verilmez. 'modifiable' ve
'write' seçenekleri kapatılır, böylece
değişiklik yapılamaz ve dosyalar yazılamaz. Bu
seçenekleri yeniden açıp değişiklik
yapmayı etkinleştirebilirsiniz.
- -N
- Uyumsuz kip. 'no-compatible' seçeneğini
sıfırlar. Bu seçenekle birlikte Vim biraz daha
düzgünce çalışır, ancak bir
.vimrc dosyası olmamasına rağmen Vi ile daha az
uyumludur.
- -n
- Bir takas dosyası kullanılmaz.
Çökme sonrası kurtarma olanaklı
olmayacaktır. Eğer çok yavaş bir ortamda dosya
çalışıyorsanız (örn. disket)
yararlı olabilir. ":set uc=0" ile de yapılabilir.
Geri almak için ":set uc=200" yapın.
- -nb
- NetBeans için bir düzenleyici sunucusu olur.
Ayrıntılar için belgelere bakın.
- -o[N]
- N sayıda pencereyi üst üste
açar. N verilmezse, her dosya için bir pencere
açar.
- -O[N]
- N sayıda pencereyi yan yana açar. N
verilmezse, her dosya için bir pencere açar.
- -p[N]
- N sayıda sekme açar. N verilmezse, her dosya
için bir sekme açar.
- -R
- Saltokunur kip. ´readonly' seçeneği
açılır. Arabelleği hâlâ
değiştirebilirsiniz, ancak yanlışlıkla
dosyanın üzerine yazmaktan sizi korur. Dosyanın
üzerine yazmak istemiyorsanız, Ex komutuna bir ünlem
imi ekleyin, örn. ":w!". -R seçeneği
aynı zamanda -n seçeneğini de uygular
(yukarıda bakın). ´readonly' seçeneği
":set noro" ile sıfırlanabilir. Ek bilgi
için: ":help 'readonly'".
- -r
- Takas dosyalarını içerdikleri kurtarma
bilgilerini gösterecek biçimde listeler.
- -r {dosya}
- Kurtarma kipi. Çökmüş bir
düzenleme oturumunu takas dosyasını kullanarak
kurtarır. Takas dosyası dosya ile aynı ada iye olup
sonuna ".swp" eklenmiştir. Ek bilgi için:
":help recovery".
- -s
- Sessiz kip. Yalnızca "Ex" olarak
başlatıldığında veya "-e"
seçeneği "-s" seçeneğinden
önce verildiğinde çalışır.
- -s {betikgir}
- {betikgir} betik dosyası okunur. Dosyadaki
karakterler onları siz girmişsiniz gibi kabul edilir.
Aynısı ":source! {betikgir}" komutu ile de
gerçekleştirilebilir. Eğer dosyanın sonuna
düzenleyici çıkmadan önce gelinirse, sonraki
karakterler klavyeden okunur.
- -T {uçbirim}
-
Vim'e kullandığınız
uçbirimin adını söyler. Yalnızca
kendiliğinden okunamazsa gereklidir. Vim'in
tanıdığı bir uçbirim
olmalıdır veya termcap veya terminfo dosyasında
tanımlı olmalıdır.
- -u {vimrc}
- İlklendirme için {vimrc} dosyasındaki
komutları kullan. Diğer tüm ilklendirmeler
atlanır. Bunu özel türde dosyaları
düzenlemek için kullanın. Dosya adı olarak
"NONE" verilirse tüm özelleştirmeler
atlanır. Ek bilgi için vim içinde ":help
initialization" bölümüne bakın.
- -U {gvimrc}
- Grafik arabirim ilklendirmesi için {gvimrc}
dosyasındaki komutlara bakın. Diğer tüm grafik
arabirim ilklendirmeleri atlanır. Dosya adı olarak
"NONE" verilirse tüm özelleştirmeler
atlanır. Ek bilgi için vim içinde ":help
gui-init" bölümüne bakın.
- -V[N]
- Sözlü anlatım. Hangi dosyaların
kaynak alındığını ve viminfo
dosyasından nelerin okunduğunu yazdırır.
'verbose' için isteğe bağlı N
seçeneği kullanılabilir.
Öntanımlı sayı 10'dur.
- -v
-
Vim'i "vi" yazarak
başlatırmış gibi Vi kipinde
başlatır. Bu yalnızca
çalıştırılabilir "ex"
olduğunda bir işe yarar.
- -w {betikçık}
- Girdiğiniz tüm karakterler siz Vim'den
çıkana değin {betikçık}
dosyasında saklanır. Bu "vim -s" veya
":source" komutu ile kullanılacak bir betik yaratmaya
yarar. Eğer {betikçık} dosyası varsa
karakterler dosyaya eklenir.
- -W {betikçık}
- -w gibi, ancak var olan bir dosyanın üzerine
yazar.
- -x
- Dosya yazarken şifreleme kullanır. Bir
şifre girmeniz istenecektir.
- -X
- X sunucusuna bağlanmaz. Vim'in uçbirimde
başlama süresini azaltır ancak pencere
başlığı ve pano kullanılamaz.
- -y
-
Vim'i "evim" veya "eview"
yazarak başlatırmış gibi kolay kipte
başlatır. Vim'i diğer tıkla ve yaz
düzenleyicileri gibi
çalıştırır.
- -Z
- Kısıtlı kip. Program "r"
yazarak başlatılmış gibi davranır.
- --
- Seçeneklerin bittiğini belirtir. Bundan
sonraki değişkenler artık bir dosya adı olarak
işletilir. Aynı zamanda '-' ile başlayan bir
dosyayı tanıtmak için de kullanılabilir.
- --echo-wid
- Yalnızca GTK grafik arabirimi: Pencere
numarasını stdout'a yankıla.
- --help
- Yardım iletisini yazdırır ve
çıkar, "-h" gibi.
- --literal
- Dosya adı değişkenlerini gerçek
anlamda işlet, joker karakterlerini genişletme. Bunun
kabuğun karakterleri kendiliğinden
genişlettiği Unix'te bir etkisi bulunmamaktadır.
- --noplugin
- Eklentileri yükleme. "-u NONE" da
aynı işlevi görür.
- --remote
- Bir Vim sunucusuna bağlan ve geri kalan
değişkenlerde belirtilen dosyaları düzenle.
Eğer bir sunucu bulunamazsa bir uyarı verilir ve dosyalar
şu anki Vim'de düzenlenir.
- --remote-expr {ifade}
- Bir Vim sunucusuna bağlan ve {ifade}'yi
değerlendirip sonucu stdout'a yazdır.
- --remote-send {anahtarlar}
- Bir Vim sunucusuna bağlan ve ona {anahtarlar}
gönder.
- --remote-silent
- --remote gibi, ancak bir sunucu bulunamazsa uyarı
vermez.
- --remote-wait
- --remote gibi, ancak Vim dosyalar düzenlenene kadar
çıkmaz.
- --remote-wait-silent
- --remote-wait gibi, ancak bir sunucu bulunamazsa
uyarı vermez.
- --serverlist
- Bulunabilecek bütün Vim
sunucularını listeler.
- --servername {ad}
- {ad}'ı bir sunucu adı olarak kullanır.
Bir --remote değişkeni ve bağlanacağı
sunucunun adı ile kullanılmadığı
sürece şu anki Vim için
kullanılır.
- --socketid {id}
- Yalnızca GTK grafik arabirimi: GtkPlug
mekanizmasını kullanarak gvim'i başka bir pencerede
çalıştır.
- --version
- Sürüm bilgisini yazdırır ve
çıkar.
Vim içinde ":help" yazarak başlayın.
Belirli bir konu üzerine yardım almak için ":help
subject" yazın. Örneğin: "ZZ" komutu
üzerine bilgi almak için ":help ZZ" yazın.
<Tab> ve CTRL-D kullanarak konuları tamamlayın
(":help cmdline-completion"). Bir konumdan diğerini atlamak
için etiketler mevcuttur (bir tür köprü gibi), ek
bilgi için ":help"). Tüm belgelendirmeyi bu
biçimde okuyabilirsiniz, örneğin: ":help
syntax.txt". ":help syntax.txt".
- /usr/share/vim/vim90/doc/*.txt
-
Vim belgelendirme dosyaları. Tüm
listeyi görmek için ":help doc-file-list"
yazın.
- /usr/share/vim/vim90/doc/tags
- Belgelendirme içinde veri bulmak için
kullanılan etiketler dosyası.
- /usr/share/vim/vim90/syntax/syntax.vim
- Sistem geneli sözdizim ilklendirmeleri.
- /usr/share/vim/vim90/syntax/*.vim
- Programlama dilleri için sözdizim
dosyaları.
- /usr/share/vim/vimrc
- Sistem geneli Vim ilklendirmeleri.
- ~/.vimrc
- Sizin kişisel Vim ilklendirmeleriniz.
- /usr/share/vim/gvimrc
- Sistem geneli gvim ilklendirmeleri.
- ~/.gvimrc
- Sizin kişisel gvim ilklendirmeleriniz.
- /usr/share/vim/vim90/optwin.vim
- ":options" komutu için kullanılan
betik, görsel seçenek ayarları.
- /usr/share/vim/vim90/menu.vim
- gvim için sistem geneli menü
ilklendirmeleri.
- /usr/share/vim/vim90/bugreport.vim
- Hata raporu oluşturmak için kullanılan
betik. Ek bilgi için: ":help bugs".
- /usr/share/vim/vim90/filetype.vim
- Dosya türünü adından
tanıyan betik. Ek bilgi için: ":help
'filetype'".
- /usr/share/vim/vim90/scripts.vim
- Dosya türünü içeriğinden
tanıyan betik. Ek bilgi için: ":help
'filetype'".
- /usr/share/vim/vim90/print/*.ps
- PostScript yazdırması için
kullanılan dosyalar.
En güncel bilgiler için VİM ana sayfasını
ziyaret edin:
<URL:
http://www.vim.org/>
vimtutor(1)
Vim'in büyük çoğunluğu Bram Moolenaar
tarafından başkalarının kayda değer
yardımlarıyla yazılmıştır. Ek bilgi
için
Vim içinde ":help credits" yazın.
Vim Stevie tabanlıdır, yazarları: Tim Thompson, Tony
Andrews ve G.R. (Fred) Walter. Orijinal koddan geriye pek bir şey
kalmadığını söylemek yanlış
olmaz.
Bilinen hataların bir listesi için ":help todo"
yazın.
Unutmayın ki, başkaları tarafından hata olarak
değerlendirilebilecek konuların bir çoğu Vi'nin
davranışlarına sadık kalınması
nedeniyle vardır. Yine de bazı şeylerin "Vi bunu
değişik biçimde yapıyor" diye hata
olabileceğini düşünüyorsanız,
"vi_diff.txt" dosyasını dikkatle okuyun (veya Vim
içinde :help vi_diff.txt yazın. Ek olarak 'compatible' ve
'cpoptions' seçeneklerine de bakabilirsiniz.